Bahar Alerjilerine Dikkat: Polenler Astım ve Riniti Tetikliyor
Bahar aylarının gelmesiyle birlikte alerjik hastalıklar da artış gösteriyor. Liv Hospital Samsun Göğüs Hastalıkları Kliniği’nden Prof. Dr. Nurhan Köksal, mevsimsel alerjik rinit (saman nezlesi) ve astımın bu dönemde sıkça görüldüğünü belirterek, önemli uyarılarda bulundu.
Polenler Alerjik Hastalıkları Tetikliyor
Prof. Dr. Köksal, mevsimsel alerjik rinit ve astımın, bahar ve yaz aylarında polen gibi çevresel alerjenlere karşı bağışıklık sisteminin aşırı reaksiyon göstermesiyle ortaya çıkan solunum yolu hastalıkları olduğunu söyledi. Alerjik rinitin burun mukozasının iltihaplanmasıyla karakterize olduğunu, astımın ise bronşların daralmasıyla solunum güçlüğüne neden olduğunu ifade etti.
Bağışıklık Sistemi Polenleri Tehdit Olarak Algılıyor
Temel nedenin, bağışıklık sisteminin polen gibi çevresel alerjenleri zararlı bir tehdit olarak algılaması olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Köksal, şu bilgileri verdi: “Polen, bitki kaynaklı havada dolaşan ve protein yapısında olan bileşiklerdir. Bu bileşiklere (alerjenlere) maruz kalındığında, bağışıklık sistemi histamin ve lökotrien gibi kimyasal maddeler salgılayarak iltihabi bir yanıt oluşturur. Polen alerjisi genellikle ilkbahar ve yaz aylarında ağaç, çayır ve yabani ot polenlerinin havada yoğun olduğu dönemlerde şiddetlenir. Ayrıca genetik yatkınlık, hava kirliliği ve sigara dumanı gibi çevresel faktörler de hastalığın gelişiminde rol oynar.”
Liv Hospital Samsun Göğüs Hastalıkları Kliniği’nden Prof. Dr. Nurhan Köksal
Belirtiler ve Tanı Yöntemleri
Alerjik rinitin burun akıntısı, hapşırma, burun tıkanıklığı, gözlerde sulanma ve kaşıntı gibi belirtilerle ortaya çıktığını belirten Prof. Dr. Köksal, astım belirtilerinin ise nefes darlığı, hırıltılı solunum, göğüste sıkışma hissi ve öksürük şeklinde görüldüğünü söyledi. Tanı koymak için hastanın öyküsü, fizik muayene ve alerji testlerinin (deri prick testi veya kan testi ile spesifik IgE ölçümü) yapıldığını, astım tanısı için ise solunum fonksiyon testleri (spirometri) ve bronş provokasyon testlerinin kullanıldığını ifade etti.
Tedavi Yöntemleri ve Öneriler
Mevsimsel alerjik rinit ve astımın tedavisinde alerjenlerden kaçınmanın temel prensip olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Köksal, şu önerilerde bulundu: “Polen seviyelerinin yüksek olduğu dönemlerde dışarı çıkmamak, pencere ve kapıları kapalı tutmak, hava filtreleri kullanmak faydalıdır. İlaç tedavisinde antihistaminikler, kortikosteroid burun spreyleri ve lökotrien reseptör antagonistleri gibi ilaçlar kullanılır. Astım kontrolü için ise inhale kortikosteroidler, bronkodilatörler ve alerjen immünoterapisi (aşı tedavisi) önerilebilir. Şiddetli vakalarda biyolojik ajanlar gibi ileri tedavi seçenekleri de mevcuttur. Bu hastalıkların yönetimi için düzenli doktor kontrolü ve bireysel tedavi planı büyük önem taşır.”
News