Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), emeklilik sisteminde önemli bir düzenlemeye hazırlanıyor. Kurum bünyesindeki Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nün yaptığı incelemeler sonucunda, erken emekliliğin önünü açan "yıpranma payı" uygulamasında kısıtlamaya gidilmesine karar verildi. Bu kararla birlikte, işin riskleriyle doğrudan ilgisi olmayan bazı meslek gruplarının bu haktan yararlanmasının önüne geçilecek.
SGK'nın yaptığı detaylı incelemelerde, yıpranma payı kapsamındaki iş yerlerinden, aslında işin risklerine maruz kalması beklenmeyen bazı meslek kodlarından bildirim yapıldığı tespit edildi. Bu meslek kodları arasında aşçı, bekçi, çaycı, danışman, hizmetli ve sekreter gibi pozisyonlar yer alıyor. Bu durum, yıpranma payı uygulamasının amacına aykırı kullanıldığına işaret ediyor.
Milliyet gazetesinde yer alan habere göre, SGK bu tespitler doğrultusunda erken emeklilik imkanı sunan yıpranma payı uygulamasında önemli bir kısıtlamaya gitme kararı aldı. Amaç, bu haktan yalnızca gerçekten riskli ve yıpratıcı işlerde çalışanların yararlanmasını sağlamak.
Kurumun aldığı yeni tedbirler çerçevesinde, kısıtlanan meslek kodlarından yapılan hizmet bildirimleri SGK sistemleri tarafından engellenecek. İşverenler bu meslek kodlarıyla bildirim yapmaya çalıştıklarında sistem üzerinden hata mesajı alacaklar. Bu sayede, riskli olmayan iş kolları için yıpranma payı bildiriminin önüne geçilmiş olacak.
SGK'nın yıpranma payı uygulamasına yönelik bu yeni kararı, 2025 yılı Nisan dönemi itibarıyla yürürlüğe girecek. Bu tarihten itibaren, belirlenen kısıtlı meslek kodları üzerinden yıpranma payı bildirimi yapılamayacak.
Yapılan düzenleme ile bazı meslek gruplarının yıpranma payı hakları korunmaya devam edecek. Bu kapsamda madenciler, demir-çelik işçileri, askerler ve basın mensupları gibi yüksek risk taşıyan meslekler yıpranma payından yararlanmaya devam edecekler.
Yıpranma payı hakkının süresi, mesleklerin risk düzeyine göre farklılık gösteriyor. Bazı meslek grupları yılda 180 gün yıpranma payından faydalanabilirken, bazıları 60 ila 90 gün arasında bu haktan yararlanabiliyor. SGK'nın açıkladığı yıpranma payından yararlanan bazı iş kolları ve süreleri şu şekilde:
180 Gün Faydalananlar:
90 Gün Faydalananlar:
60-90 Gün Faydalananlar:
60 Gün Faydalananlar: