Türkiye'nin önemli kestane üretim merkezlerinden biri olan Samsun'da, kestane gal arısı (Dryocosmus kuriphilus) tehdidine karşı doğayla uyumlu bir çözüm hayata geçirildi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) ve Samsun Orman İşletme Müdürlüğü iş birliğiyle yürütülen projede, zararlının doğal düşmanı olan torymus sinensis türü faydalı böcekler doğaya salındı.
KÜRESEL TEHDİT: KESTANE GAL ARISI
İstilacı bir tür olan kestane gal arısı, tomurcuklara bıraktığı yumurtalarla ağaçlarda şişkinlik (gal) oluşturuyor. Bu durum çiçeklenme ve meyve verimini ciddi oranda azaltıyor. Özellikle genç fidanlarda kurumaya kadar varan zararlar veren bu zararlı, Türkiye’nin birçok bölgesinde kestane rekoltesinde yüzde 50 ile 70 arasında kayıplara neden oluyor.
KİMYASAL DEĞİL, DOĞAL YÖNTEM
Uzmanlar, çevreye zarar verme riski yüksek kimyasal mücadele yöntemlerinin yerine biyolojik kontrolü öneriyor. Bu kapsamda sadece gal arısıyla beslenen ve doğal düşmanı olan torymus sinensis böcekleri üretildi ve doğaya salındı.
5-7 YILDA ETKİ GÖRÜLECEK
OMÜ Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ümit Serdar, “Gal arısına karşı biyolojik mücadele çok önemli. Salınan böcekler ağaçlara yumurta bırakacak. Bu döngüyle birlikte zararlının popülasyonu düşecek. Yaklaşık 5 ila 7 yıl içinde etkili bir sonuç alınmasını bekliyoruz” dedi.
SAMSUN’DA 3 BİN 950 BÖCEK SALINDI
Samsun Orman İşletme Müdürlüğü tarafından kurulan Orman Zararlıları ve Biyolojik Mücadele Laboratuvarı’nda üretilen 3 bin 950 torymus sinensis, Salıpazarı ve 19 Mayıs ilçelerindeki kestane ormanlarında doğaya bırakıldı. Proje kapsamında ayrıca 40 bin adet gal örneği toplanarak üretim sürecine dahil edildi.
KÜRESEL ÖRNEK OLABİLİR
Bu biyolojik mücadele çalışmasının başarılı olması halinde Türkiye, dünyada gal arısına karşı doğa dostu önlemler alan öncü ülkelerden biri olacak. Proje hem ekolojik dengeyi koruyacak hem de ülke genelinde kestane üretimini sürdürülebilir hale getirecek.
