Halk arasında 'sara hastalığı' olarak da bilinen epilepsi, beyin fonksiyonlarının kısa süreli bozukluğu olarak tanımlanır. Liv Hospital Samsun Nöroloji Kliniği'nden Uzm. Dr. Abdurrahman Akbaş, 26 Mart Dünya Epilepsi Günü dolayısıyla bu hastalık hakkında önemli bilgiler verdi.
Epilepsi Nedir ve Nedenleri Nelerdir?
- Beyin Hücrelerindeki Anormal Elektrik Yayılımı: Epilepsi, beyin hücrelerindeki geçici anormal elektrik yayılımı sonucu ortaya çıkar.
- Yaygınlık: Dünya nüfusunun yaklaşık %1'ini etkiler.
- Yaş Faktörü: Her yaşta görülebilir, ancak gençleri ve yaşlıları daha sık etkiler.
- Nedenleri: İnme, beyin enfeksiyonları, kafa travmaları, doğumda oksijensiz kalma gibi nedenlerle ortaya çıkabilir. Bazı durumlarda nedeni bilinmemektedir.
- Kalıtsallık: Bazı epilepsi türleri kalıtsal olabilir.
Epilepsi Tedavisi Nasıl Yapılır?
- İlaç Tedavisi: Temel tedavi, 'antiepileptikler' adı verilen ilaçlarla yapılır. İlaçlar, nöbetleri önlemeye yöneliktir ve doktor kontrolünde düzenli kullanılmalıdır.
- Cerrahi Tedavi: İlaç tedavisine dirençli nöbetlerde cerrahi tedavi düşünülebilir.
Epilepsi Nöbeti Anında Ne Yapılmalı?
- 112 Acil Servis Aranmalı: Özellikle ilk nöbet veya uzun süren nöbetlerde acil yardım istenmelidir.
- Güvenli Bir Ortam Sağlanmalı: Hastanın etrafındaki tehlikeli nesneler uzaklaştırılmalıdır.
- Giysiler Gevşetilmeli: Sıkı giysiler (kravat, kemer vb.) gevşetilmelidir.
- Baş Desteklenmeli: Başın altına yumuşak bir destek konulmalıdır.
- Yan Yatırılmalı: Hasta, kasılmaların olmadığı tarafa doğru yan yatırılmalıdır.
- Nöbet Süresi Takip Edilmeli: Nöbetin ne kadar sürdüğü gözlemlenmeli ve acil servis ekibine bilgi verilmelidir.
- Nöbet Bitene Kadar Beklenmeli: Hasta, nöbet tamamen geçene kadar yalnız bırakılmamalıdır.
Epilepsi Nöbeti Anında Yapılmaması Gerekenler
- Hareketi Kısıtlanmamalı: Hastanın hareketleri engellenmemelidir.
- Ağzına Bir Şey Konulmamalı: Dilini ısırmasını önlemek için ağzına herhangi bir şey konulmamalıdır.
- Yer Değiştirilmemeli: Hasta tehlikede değilse, yeri değiştirilmemelidir.
- Su veya Yiyecek Verilmemeli: Nöbet geçtikten sonra bilinci yerine gelene kadar bir şey verilmemelidir.
- Koku Koklatılmamalı: Soğan, kolonya gibi keskin kokular koklatılmamalıdır.
