Türkiye’de doğum oranları son yılların en düşük seviyelerine geriledi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2024 yılı doğum istatistiklerini açıklarken, hükümet nüfusu artırmaya yönelik yeni adımlar atmaya hazırlanıyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, düşen doğum oranlarına dikkat çekerek, "Gerekli tedbirleri almazsak çok daha büyük sıkıntılarla karşılaşmamız kaçınılmaz" uyarısında bulundu.
TÜİK verilerine göre, 2024 yılında canlı doğan bebek sayısı 937 bin 559 oldu. Bu sayı, Türkiye'nin nüfusunu yenileyebilmesi için gerekli olan seviye olan 2,1 çocuk oranının çok altında kaldı.
Toplam doğurganlık hızı: 1,48 çocuk
2001’de bu oran: 2,38 çocuk
2024’te canlı doğan bebeklerin %51,4’ü erkek, %48,6’sı kız
Düşen doğum oranlarını durdurmak amacıyla yeni teşvik mekanizmaları gündemde. Meclis’e sunulan kanun tekliflerine göre:
3 ve üzeri çocuk sahibi kadınlara KPSS’siz memurluk hakkı
Evlilik kredisi kullanan çiftlerin çocuk yapması halinde borcun silinmesi veya azaltılması
Toplam doğurganlık hızının illere göre dağılımında uçurum dikkat çekiyor:
En yüksek doğurganlık: Şanlıurfa – 3,28 çocuk
En düşük doğurganlık: Bartın ve Eskişehir – 1,12 çocuk
İzmir (1,17), Ankara (1,15) ve Zonguldak (1,15) da doğurganlıkta düşük iller arasında.
2024’te annenin eğitim düzeyine göre doğurganlık şöyle gerçekleşti:
Okuryazar olmayanlarda: 2,65 çocuk
Yükseköğretim mezunlarında: 1,22 çocuk
Mekânsal Adres Kayıt Sistemi'ne göre:
Kırda doğurganlık: 1,83 çocuk
Yoğun kentlerde: 1,39 çocuk
İlk doğumdaki ortalama anne yaşı: 27,3
Genel ortalama doğum yaşı: 29,3
En yüksek yaşta doğum yapılan il: Tunceli (29,4 yaş)
En düşük yaş: Şanlıurfa ve Muş (24,4 yaş)
Annelerin ikinci doğumu ile birinci doğumu arasındaki ortalama süre:
2024 Türkiye ortalaması: 4,7 yıl
En uzun süre: Kırklareli – 5,4 yıl
En kısa süre: Şanlıurfa – 2,7 yıl
Toplam 31 bin 109 çoğul doğum gerçekleşti. Bunların:
%97’si ikiz,
%2,9’u üçüz,
%0,1’i dördüz veya daha fazla çocuk olarak kaydedildi.
AB ülkeleri arasında toplam doğurganlık hızı ortalaması 2023’te 1,38 olarak kaydedildi.
En yüksek oran: Bulgaristan – 1,81 çocuk
En düşük oran: Malta – 1,06 çocuk
Türkiye (2024): 1,48 çocuk ile AB ülkeleri arasında 9. sırada yer aldı.
