Doğum Hızında Alarm Zilleri

Türkiye’de doğum oranları son yılların en düşük seviyelerine geriledi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2024 yılı doğum istatistiklerini açıklarken, hükümet nüfusu artırmaya yönelik yeni adımlar atmaya hazırlanıyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, düşen doğum oranlarına dikkat çekerek, "Gerekli tedbirleri almazsak çok daha büyük sıkıntılarla karşılaşmamız kaçınılmaz" uyarısında bulundu.

Doğurganlık Hızı Yenilenme Seviyesinin Altında

TÜİK verilerine göre, 2024 yılında canlı doğan bebek sayısı 937 bin 559 oldu. Bu sayı, Türkiye'nin nüfusunu yenileyebilmesi için gerekli olan seviye olan 2,1 çocuk oranının çok altında kaldı.

Toplam doğurganlık hızı: 1,48 çocuk

2001’de bu oran: 2,38 çocuk

2024’te canlı doğan bebeklerin %51,4’ü erkek, %48,6’sı kız

Hükümetten Yeni Düzenlemeler

Düşen doğum oranlarını durdurmak amacıyla yeni teşvik mekanizmaları gündemde. Meclis’e sunulan kanun tekliflerine göre:

3 ve üzeri çocuk sahibi kadınlara KPSS’siz memurluk hakkı

Evlilik kredisi kullanan çiftlerin çocuk yapması halinde borcun silinmesi veya azaltılması

Şanlıurfa Zirvede, Bartın Son Sırada

Toplam doğurganlık hızının illere göre dağılımında uçurum dikkat çekiyor:

En yüksek doğurganlık: Şanlıurfa – 3,28 çocuk

En düşük doğurganlık: Bartın ve Eskişehir – 1,12 çocuk

İzmir (1,17), Ankara (1,15) ve Zonguldak (1,15) da doğurganlıkta düşük iller arasında.

Kadınların Eğitim Seviyesi Arttıkça Doğurganlık Azalıyor

2024’te annenin eğitim düzeyine göre doğurganlık şöyle gerçekleşti:

Okuryazar olmayanlarda: 2,65 çocuk

Yükseköğretim mezunlarında: 1,22 çocuk

Kentleşme, Doğumları Azaltıyor

Mekânsal Adres Kayıt Sistemi'ne göre:

Kırda doğurganlık: 1,83 çocuk

Yoğun kentlerde: 1,39 çocuk

Kadınlar Artık Daha Geç Yaşta Doğuruyor

İlk doğumdaki ortalama anne yaşı: 27,3

Genel ortalama doğum yaşı: 29,3

En yüksek yaşta doğum yapılan il: Tunceli (29,4 yaş)

En düşük yaş: Şanlıurfa ve Muş (24,4 yaş)

İki Doğum Arası Süre Uzuyor

Annelerin ikinci doğumu ile birinci doğumu arasındaki ortalama süre:

2024 Türkiye ortalaması: 4,7 yıl

En uzun süre: Kırklareli – 5,4 yıl

En kısa süre: Şanlıurfa – 2,7 yıl

2024’te Doğumların Yüzde 3,3’ü Çoğul

Toplam 31 bin 109 çoğul doğum gerçekleşti. Bunların:

%97’si ikiz,

%2,9’u üçüz,

%0,1’i dördüz veya daha fazla çocuk olarak kaydedildi.

Uluslararası Kıyas: Türkiye AB’de 9. Sırada

AB ülkeleri arasında toplam doğurganlık hızı ortalaması 2023’te 1,38 olarak kaydedildi.

En yüksek oran: Bulgaristan – 1,81 çocuk

En düşük oran: Malta – 1,06 çocuk

Türkiye (2024): 1,48 çocuk ile AB ülkeleri arasında 9. sırada yer aldı.