Böbrek taşları, idrardaki tuz ve minerallerin kristalleşmesiyle oluşan sert birikintilerdir. Boyutları şeker tanesi kadar küçükten ping pong topuna kadar değişebilir. Genellikle fark edilmezler, ancak idrar yollarına girdiklerinde şiddetli ağrılara yol açabilirler.
Böbrek taşları aşağıdaki belirtilere neden olabilir:
Sırtta, karında veya kasıkta yoğun ağrı
Sık veya ağrılı idrara çıkma
İdrarda kan
Mide bulantısı ve kusma
Küçük taşlar çoğunlukla belirti vermeden vücuttan atılabilir.
Şiddetli karın veya sırt ağrısı başka ciddi durumların (apandisit, ektopik gebelik, enfeksiyon vb.) belirtisi olabilir. Ağrılı idrara çıkma da idrar yolu enfeksiyonunun habercisi olabilir. Bu yüzden ağrı durumlarında mutlaka doktora başvurun.
Böbrek taşları genellikle ağrı başladığında tespit edilir. Tanı koymak için kullanılan yöntemler:
BT taraması
Röntgen
Ultrason
İdrar ve kan testleri
Küçük taşlar genellikle bol sıvı tüketimiyle kendiliğinden düşer. Günde 8–10 bardak su içilmesi önerilir. Ağrıyı azaltmak için ağrı kesiciler kullanılabilir.
5 mm'den küçük taşlar: %90 kendi kendine geçer
5–10 mm taşlar: %50 geçme olasılığı
10 mm üzeri taşlar: Tıbbi müdahale gerekebilir
Alfa bloker ilaçlar, idrar yollarını gevşeterek taşın geçmesini kolaylaştırır.
Yüksek enerjili şok dalgaları taşları küçük parçalara ayırır.
İnce bir tüple idrar yoluna girilir ve taş parçalanarak dışarı çıkarılır. Cerrahi kesi gerekmez.
Taşın kimyasal analizi yapılır. Çoğu taş kalsiyum bazlıdır. Türü öğrenmek, gelecekte oluşabilecek taşları önlemek için önemlidir.
Yetersiz su tüketimi
Aşırı hayvansal protein ve sodyum alımı
Yüksek oksalatlı besinler (çikolata, ıspanak)
Tatlandırılmış içecekler
Obezite
Bazı ilaçlar
Genetik yatkınlık
Yaş ve cinsiyet (erkeklerde daha yaygın)
Diğer sağlık sorunları (gut, yüksek tansiyon, böbrek hastalıkları)
Bol su için
Dengeli beslenin
Sodyum ve şeker tüketimini azaltın
Düzenli egzersiz yapın
Doktor kontrollerini ihmal etmeyin